ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ,ΚΟΜΟΤΗΝΗ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018
ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ
ΚΟΜΟΤΗΝΗ,ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018
ΤΜΗΜΑ Ν-Ω
Α. Διάκριση μεταξύ υλικής πράξης και δικαιοπραξίας (2 βαθμοί)
Β. Ο ομογενής Α, κάτοικος Μελβούρνης με καταγωγή από την Κομοτηνή, κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών του διακοπών στην Ελλάδα επισκέπτεται την πόλη και αναθέτει στον ξάδερφό του Ξ να τον αντιπροσωπεύσει, προβαίνοντας στο όνομα και για λογαριασμό του (του Α) στην πώληση και μεταβίβαση καταστήματος του στην Κομοτηνή, εμπορικής αξίας 100.000 ΕΥΡΩ.
- Πώς πρέπει να γίνει η ανάθεση αυτή προς τον Ξ για να είναι έγκυρη;(1 βαθμός)
2.Δημιουργείται πρόβλημα, αν ο Ξ είναι μόλις 16 ετών; (1 βαθμός)
3.Αν ο Α πριν αναχωρήσει από την Ελλάδα βρει μόνος του αγοραστή, μπορεί να υπογράψει ο ίδιος το συμβόλαιο της πώλησης και μεταβίβασης παρά την χορηγηθείσα εξουσία προς τον Ξ; (1 βαθμός)
- Αν θεωρηθεί ότι η ανάθεση της σχετικής εξουσίας στον Ξ είναι καθ’ όλα έγκυρη και την 30.08.2018 υπογραφεί από αυτόν και τον Γ (ιδιοκτήτη διπλανού καταστήματος στην ίδια πολυκατοικία) και μεταγραφεί αυθημερόν σύμβαση πώλησης και μεταβίβασης του καταστήματος προς τον Γ, έναντι τιμήματος 50.000 ΕΥΡΩ μόνο, διότι ο Ξ πείσθηκε από τον Γ, που του εμφάνισε πλαστή στατική μελέτη του κτιρίου, ότι αυτό στερείται στατικής επάρκειας, μπορεί να αποδεσμευθεί ο Α από την καταρτισθείσα σύμβαση και , εφόσον ναι, πώς και με ποιες έννομες συνέπειες; (3 βαθμοί)
- Αν ο Γ λίγο μετά την αγορά του πωλήσει και μεταβιβάσει το κατάστημα στον Δ, μπορεί ο Α, εφόσον επιτύχει αργότερα την αποδέσμευσή του από τη σύμβαση πώλησης και μεταβίβασης, να διεκδικήσει το κατάστημα από τον Δ; (2 βαθμοί)
ΣΥΝΤΟΜΕΣ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ
Α. (2 βαθμοί) Π. Φίλιος, Γενικές Αρχές, 4η έκδοση, σελ. 220 (για την έννοια της δικαιοπραξίας ως σκόπιμης πράξης, με ηθελημένη έννομη συνέπεια, σελ. 224 (για το τι περιλαμβάνεται στην υπόσταση της δικαιοπραξίας και ιδίως για το ότι αντί για δήλωση μπορεί κάποιες φορές να έχουμε πράξη, που όμως εκφράζει τη βούληση), σελ. 225 (κρίσιμο το Δ, για τον τρόπο εξωτερίκευσης της βούλησης) και σελ. 229-230 (εδώ προκύπτουν οι διαφορές, βάσει του ορισμού της υλικής πράξης, δηλαδή: όχι σκοπός γνωστοποίησης και επέλευση συνεπειών ανεξαρτήτως βούλησης στην υλική πράξη, σε αντίθεση με τη δικαιοπραξία, όπου μπορεί να μην υπάρχει δήλωση μεν, αλλά πράξη, όμως, ως μέσο εξωτερίκευσης της βούλησης) [– Και αντιστοίχως από τα υπόλοιπα συγγράμματα]
Β. 1. (1 βαθμός)
Βάσει του 217 παρ. 2 ΑΚ η «ανάθεση», δηλαδή η πληρεξουσιότητα (= εξουσία αντιπροσώπευσης) πρέπει να δοθεί με συμβολαιογραφικό έγγραφο, διότι σε αυτό τον τύπο υποβάλλονται οι δικαιοπραξίες που αφορά αυτή, δηλαδή η πώληση (369 ΑΚ) και μεταβίβαση κυριότητας ακινήτου (1033 ΑΚ).
- (1 βαθμός)
Όχι, λόγω του 213 ΑΚ, που ορίζει ότι ο αντιπρόσωπος μπορεί να έχει περιορισμένη δικαιοπρακτική ικανότητα. Και ο 16χρονος έχει (βάσει του άρθρου 129 αριθ. 1 ΑΚ).
- (1 βαθμός)
Μπορεί, καθώς η χορήγηση πληρεξουσιότητας δεν στερεί από αυτόν που την έδωσε την εξουσία να καταρτίζει και ο ίδιος τη δικαιοπραξία που αφορά η πληρεξουσιότητα, βλ. Π. Φίλιο, Γενικές Αρχές, σελ. 402. [- διευκρίνιση (όχι απαραίτητη για την πληρότητα της απάντησης): Παραίτηση μάλιστα από αυτή την εξουσία θεωρείται άκυρη κατά το άρθρο 178 ΑΚ]
- (3 βαθμοί)
Στην περίπτωση αυτή η δήλωση βουλήσεως του αντιπροσώπου Ξ είναι συνέπεια απάτης (147 ΑΚ). Βάσει του 214 ΑΚ τα ελαττώματα της βούλησης κρίνονται από το πρόσωπο του αντιπροσώπου, επομένως, ο Α, υπέρ και κατά του οποίου λειτουργούν οι καταρτισθείσες συμβάσεις (βάσει του άρθρου 211 ΑΚ για την αντιπροσώπευση σε συνδυασμό με το άρθρο 154) μπορεί να ασκήσει αγωγή κατά του αντισυμβαλλομένου του Γ (σύμφωνα με το άρθρο 155 ΑΚ), ζητώντας την ακύρωση λόγω απάτης. Από την ακύρωση (με τελεσίδικη απόφαση) η δικαιοπραξία εξομοιώνεται με εξαρχής άκυρη (ΑΚ 184) και τα αποτελέσματά της ανατρέπονται αναδρομικά. [-επιθυμητή περαιτέρω διευκρίνιση: αναδρομικά θα ανατραπούν και τα αποτελέσματα της μεταβίβασης της κυριότητας, ενώ η επιστροφή του τιμήματος θα ζητηθεί βάσει των διατάξεων του αδικαιολόγητου πλουτισμού]
- (2 βαθμοί)
Από την αναδρομική ανατροπή των εννόμων αποτελεσμάτων της ακυρωθείσας δικαιοπραξίας εξαιρούνται ρητά τα εμπράγματα δικαιώματα που απέκτησαν τρίτοι (184 ΑΚ, βλ. και ΑΚ 1204 – στο πρακτικό διευκρινίζεται ότι έχει λάβει χώρα μεταγραφή). Επομένως, ο Δ προστατεύεται και ο Α δεν μπορεί να αναζητήσει το ακίνητο από αυτόν. Σημειωτέον, όμως, ότι παρότι από το γράμμα της ΑΚ 184 φαίνεται να προστατεύονται και οι κακόπιστοι τρίτοι, ορθώς υποστηρίζεται ότι με διορθωτική τελολογική ερμηνεία πρέπει αυτοί να αποκλεισθούν, οπότε -κατά την ορθή αυτή άποψη- ο Δ είναι προστατευτέος μόνο αν ήταν καλόπιστος, δηλαδή αγνοούσε την απάτη, εξαιτίας της οποίας αναιρείται η κυριότητα του δικαιοπαρόχου του Γ.